Bozkır Yemekleri

Bozkır kasaba ve köylerinde yemek kültüründeki zenginlik dikkat çeker. Bozkır yemeklerinin bir sistematiğe göre düzenlenmiş şekli aşağıda sunulmuştur:

BOZKIR MUTFAKLARINDA YAPILAN YEMEKLERE AİT SINIFLANDIRMA:

1-Çorbalar Gurubu:
Balık Çorbası,
Bamya Çorbası,
El Tarhanası,
Erişte Çorbası,
İşkembe Çorbası,
Kavenez (Domates) Çorbası,
Mercimek Çorbası,
Paça Çorbası,
Pirinç Çorbası,
Sebzeli Çorba,
Şehriye Çorbaları,
(arpa şehriye, tel şehriye ve yıldız şehriye)
Tavuk Suyu Çorbası,
Un (bulamaç) Çorbası,
Un Tarhanası,
Yayla Çorbası.

2-Sulu Yemekler Gurubu:
Arap Aşı (Arabaşı) Yemeği,
Barbunya Yemeği,
Batırık Sulaması,
Bezelye Yemeği,
Boranı Yemeği,
Ispanak Yemeği,
Karnabahar Yemeği,
Kiyniç Otu Yemeği,
Kuru Fasulye Yemeği,
Nohut Yemeği,
Patates Yemekleri,
(Haşlama, Patates oturtması)
Pırasa Yemeği,
Semiz Otu yemeği,
Soğan Aşı,
Taze Fasulye.

3-Et Yemekleri Gurubu:
Av Etlerinden Yapılan Et Yemekleri,
Balık, (ızgara ve buğulama türlerinde)
Göveç,
Kavurma, (çoban kavurma, et kavurma)
Kıymalı sote,
Köfte;
(Bozkır İlçesi’nde köfte konusundaki söylenebilecek tek söz şudur; “Bozkır’ın gelmiş geçmiş en lezzetli köftecisi Köfteci Merhum Rıza Dayı idi. O’nun yapmış olduğu köftelerin tadı hâla damaklarımızdadır. O’nun köftelerinin sırrını oğulları Metin ve Çetin ERDEM ikiz kardeşler bilmektedir” tespitlerimizi belirtmek istiyoruz. Ayrıca; Bozkır İlçesi’nde lokantacılık yapan Oktay KARDEŞLİK isimli ustamız, yıllardan beri vatandaşlarımıza nefis köftelerinden yapmakta, bu köftelerin tadını bilenler tekrar tekrar Oktay Usta’nın köftelerinden yemek için onun lokantasına gelmektedirler. (2002))
Kuşbaşı,
Sakatat Yemekleri, (ciğer, beyin, böbrek, işkembe, kelle,
munbar, paça)
Tas Kebabı,
Topalak,
Tavuk, (ızgara, fırınlama, kızartma)

4-Pilavlar Gurubu:
Av eti garnitürlü muhtelif pilavlar,
Bulgur Pilavı,
(nohutlu, mercimek)
Etli Düğün Pilavı,
(bulgurla)
Ev Eriştesi,
Karamık Pilavı,
Makarna,
Pirinç,
Şalga.

5-Sarmalar, Dolmalar ve Sıkmalar Gurubu:

1-Sarmalar :
Lahana Sarması,
Pancar Pürçeği Sarması,
Yaprak (tevek) Sarması.

2-Dolmalar:
Biber,
Domates,
Kabak,
Patlıcan.

3-Sıkmalar:
Batırık Sıkması,
Mercimek Sıkması,
Patatesli Kısır Sıkması.

6- Salatalar Gurubu:
Çeşitli otlardan yapılan salatalar,
(roka, ekşiot, tere vb.)
Çoban salata,
(domatesli, hıyarlı, soğanlı)
Marul salatası,
Patates salatası,
Semiz otu salatası.
(Semiz otu ile ilgili olarak; dünyaca ünlü kalp cerrahı hemşehrimiz Prof. Dr. Mehmet ÖZ; bütün insanlara kalp sağlıkları için mutlaka semiz otu yemeleri yönünde çeşitli konferans ve televizyon röportajlarında tavsiyelerde bulunmuştur. (2002))

7-Aperatif Yemekler ve Söğüşler Gurubu:

1-Aperatif Yemekler:
Cacık,
Çeşitli türdeki yumurta yemekleri,
(menemen veya melemen, yumurtalı omlet, rafadan yumurta, top yumurta, sucuklu yumurta, kıymalı yumurta, pastırmalı yumurta, sahanda yumurta vb.)
Ekmek Övmesi, (öğmesi)
Mıkla (soğanlı),
Tuzlukara,
(Nohudun su içinde ıslatılıp, şişinceye kadar bekletilir. Sonradan suyu süzülür ve tuzlanır. Daha sonra da, tuzlanan bu nohut bir ateş üzerinde kavrulur)
Zülbiye,
(Baş soğan ve patatesin fırına sürülerek pişirilmesi)
2-Söğüşler:
Limon,
Maydanoz ve marul,
Soğan,
Şalgam veya şalga
Turp.

8-Konserveler ve Turşular :

1-Konserveler:
Bezelye,
Domates,
Erik,
Fasülye,
Karışık veya türlü,
Patlıcan,
Vişne,
Konserveler ev yapımı veya fabrikasyon olarak
yenilmektedir.

2-Turşular:
Sirkeli ve Limon tuzlu olarak iki çeşit olarak yapılır.
Karışık Turşu,
(fasulye, hıyar, acur, hırtlak, yeşil domates, sarımsak, biber, turşu otu ile birlikte karışık olarak turşu yapılmaktadır)
Lahana turşusu,
İsteğe bağlı tek üründen yapılmış turşular. (domates, hıyar gibi)

9-Kurutmalar- Reçeller ve Pekmezler- Salçalar:
1-Kurutmalar:
Bamya kurutması,
Biber kurutması,
(dolmalık ve sivri biber)
Domates kurusu,
Elma kaklaması,
Erik kurusu,
Fasulye kurutması,
Kayısı kurusu,
Patlıcan kurusu,
Vişne kurusu.

2- Reçeller ve Pekmezler:
a-Reçeller:
Dut (kara dut)
Çilek,
Kayısı,
Şeftali,
Vişne.

b-Pekmezler:
Üzüm Pekmezi.

3-Salçalar:
Biber, Domates, Erik.

10-Hamur İşleri ve Tatlılar Gurubu:

1-Hamur İşleri:
Bozkır Peynirlisi;
(Bozkır İlçesi ile özdeşleşmiş olan Bozkır Peynirlisi, ilçe halkının vazgeçemediği bir yemek türüdür. Evlerde; pancar pürçeği, ıspanak, nane, peynir, çökelek, kaşar peyniri veya halkımız arasında keş olarak tabir edilen lor peynirin soğanla karıştırılmasıyla iç olarak hazırlanan meşhur Bozkır Peynirlisi; fırınlarımızda çok nefis bir şekilde yapılmakta, fırından çıktığı haliyle türüm türüm tütmekte ve tadına doyum olamamaktadır.)

Bozkır Etliekmek ve Bıçakarası;
(Bozkır İlçesi’ne özgü, Bozkır Etliekmek ve Bıçakarası; ilçe halkının vazgeçemediği hamur işi bir yemek türüdür. Evlerde, fırınlarda veya lokantalarımızda; kıyma, iki bıçak arasında kıymadan büyük, kuşbaşı tabir edilen et çeşidinden küçük özel olarak hazırlanmış et, soğan, biber, domates, tuz, maydanoz ve isteğe göre baharat karışımından müteşekkil Bozkır Etliekmek ve Bıçaarası; fırınlarımızda çok nefis bir şekilde yapılmakta ve tadına doyulmamaktadır.)
Keşli Ekmek,
Su Böreği.

2-Tatlılar:
Aşure,
Baklava,
Kadayıf, (ekmek kadayıfı ve tel kadayıf)
Helva, (irmik, un, pekmez ve tahin helvaları)
Gavutlu (Kavutlu) Pekmez
(Gavut; Kavrulmuş nohudun değirmende çekilip, un haline getirilmesi ile elde edilir.
Sade olarak yenilebilen gavut, pekmezle de karıştırılarak yenildiğinde lezzetine doyum olmamaktadır.)
Köpük Tatlısı,
(Önceden Bozkır’a bağlı bir kasaba iken sonradan ilçelik statüsüne kavuşturulan Ahırlı İlçesi’nde bulunan imâlathanelerde üretilen köpük tatlısı Bozkır Tahini ile karıştırılıp yenildiğinde damaklarda oldukça enfes bir tat bırakmaktadır.)
Lokma tatlısı,
Muhallebi,
Pelte,
Revani,
Sütlaç,
Tahin;
(Bozkır İlçesi’ne bağlı Dere ve Sorkun Kasabaları’nda üretilen tahin; ilçemizi bütün Türkiye’de tanıtan ana unsurlardan biri olmuştur. Tahin, köpük ve pekmezle karıştırılarak yenildiği gibi sade olarak da yenilmekte ve çok lezzetli olmaktadır.)